‘AI maakt ons niet werkloos, maar drukker dan ooit’

In het nieuwste artikel van Futurism schetst Nvidia-CEO Jensen Huang een opvallende – en voor velen onverwachte – toekomstvisie op de impact van AI op werk. Niet de dystopische voorspelling van massale werkloosheid, maar ook niet de utopische belofte van moeiteloos leven dankzij automatisering. Zijn boodschap is subtieler, maar misschien ook confronterender: AI zal ervoor zorgen dat we harder gaan werken, niet minder.

Tijdens het US-Saudi Investment Forum in Washington DC, waar ook Elon Musk aanwezig was, benadrukte Huang dat AI de aard van vrijwel alle banen zal veranderen. Volgens hem wordt werk niet weggeautomatiseerd maar herschikt. De kern van zijn betoog: als AI onze productiviteit verhoogt en lastige taken eenvoudiger maakt, krijgen we juist ruimte om méér ideeën na te jagen. En die ruimte vullen we – zoals de mens eigen is – graag op met nieuwe projecten, ambities en initiatieven.

Een wereld vol nieuwe ideeën

Huang schetst een scenario waarin AI niet taken wegneemt, maar drempels verlaagt. Wat voorheen ingewikkeld of tijdrovend was, wordt toegankelijker. Daardoor ontstaan innovatiekansen en nieuwe bedrijfsmodellen. “Iedereen’s baan zal anders zijn,” aldus Huang. Het effect is volgens hem niet minder werkdruk, maar juist meer activiteiten die we eerder niet konden oppakken.

Hij illustreert dat met het voorbeeld van radiologen, die volgens hem dankzij AI “efficiënter” werken en meer scans kunnen verwerken dan ooit. Daarmee suggereert hij dat AI bestaande werkprocessen versnelt en intensifieert. Dat deze hogere productiviteit wellicht sterker samenhangt met het tekort aan radiologen in de VS – een situatie die commerciële AI-bedrijven lucratief vinden – blijft buiten beschouwing, maar toont wel hoe AI-optimisme vaak verweven is met marktdynamiek.

Musk: Werk als hobby?

Elon Musk nam op dezelfde conferentie een radicaal ander standpunt in. In zijn visie wordt werken “optioneel”, vergelijkbaar met sport of tuinieren: iets wat je doet omdat je het leuk vindt, niet omdat je moet. Een toekomst waarin mensen kiezen tussen werken of simpelweg hun “digitale groenten” kopen in de winkel.

Huang reageerde met een pragmatische nuance: zelfs met extreme productiviteitstoename zullen mensen drukker worden. Want juist wanneer barrières verdwijnen, ontstaan nieuwe ideeën, nieuwe ambities, nieuwe drukte. “Er is alle reden om te denken dat we productiever worden en toch nog steeds drukker,” zei hij. En daarbij kon hij het niet laten op te merken dat dit waarschijnlijk ook geldt voor Musk zelf.

Een toekomst vol drukte – maar voor wie?

Opvallend is dat zowel Musk als Huang spreken vanuit posities van enorme welvaart. Zij zullen, ongeacht welk toekomstscenario werkelijkheid wordt, persoonlijk weinig last hebben van disruptie. Voor gewone werknemers kan dat er anders uitzien. Want als AI zorgt voor hogere productiviteit, intensivering van werk en het ontstaan van nieuwe drukte, maar zonder dat werknemers de lusten daarvan ontvangen, ontstaat er een kloof die maatschappelijke spanning kan vergroten.

De echte vraag is dus niet óf AI banen verandert – dat staat vast – maar voor wie de toegenomen drukte waarde oplevert.

Conclusie

De discussie tussen Musk en Huang toont opnieuw hoe uiteenlopend de visies op AI-arbeidstoekomst zijn. Is werk straks een keuze, een hobby? Of juist een steeds uitdijende set verantwoordelijkheden, mogelijk gemaakt door oneindige productiviteit?

Wat beide visies gemeen hebben: AI verandert werk fundamenteel, maar de richting waarin dat gebeurt is geen natuurwet. Het is een keuze, een beleidsvraag, een governance-kwestie. En daarmee bij uitstek een uitdaging voor juristen, beleidsmakers en ethicisten die nadenken over hoe technologie, arbeid en regelgeving elkaar moeten versterken in plaats van ontwrichten.