Legal Prompt van de week: Rechtspraak-monitor – trends & afwijkingen

Elke week delen we op onze website de Legal Prompt van de Week om juristen te inspireren bij het gebruik van taalmodellen in hun dagelijkse werk. Of je nu op zoek bent naar een nieuwe invalshoek, een efficiëntere manier om informatie te analyseren of een innovatieve aanpak voor juridische vraagstukken, onze prompts helpen je slimmer gebruik te maken van taalmodellen en AI.

In deze editie verkennen we hoe je AI kunt inzetten om juridische uitspraken systematisch te analyseren. Denk aan een cluster van EHRM-uitspraken over artikel 8 EVRM, recente civiele rechtspraak over non-conformiteit of bestuursrechtelijke uitspraken over de Wmo. Onze rechtspraak-monitor-prompt laat een taalmodel tientallen uitspraken scannen op patronen, afwijkingen en inhoudelijke trends.

Waarom dit relevant is voor jou?

📈 Inzicht – Ontdek inhoudelijke trends die relevant zijn voor jouw praktijk of beleid.
🧠 Efficiëntie – Analyseer meerdere uitspraken tegelijk, zonder elk vonnis afzonderlijk te moeten lezen.
📊 Onderbouwing – Gebruik het overzicht voor beleidsadviezen, strategisch procederen of juridische opinies.

Prompt

Je bent juridisch onderzoeker en je ontvangt een verzameling van [aantal] rechterlijke uitspraken over hetzelfde onderwerp. Je taak is om de uitspraken systematisch te analyseren en trends, patronen en afwijkingen te signaleren.

Werkwijze:

1. Scan de uitspraken op kernonderwerpen:

- Centrale rechtsvraag

- Beoordelingskader

- Uitslag (toewijzing/afwijzing)

- Motiveringslijn

- Toepasselijke wet- en regelgeving

2. Classificeer per uitspraak:

- Thema / rechtsgebied

- Type beslissing

- Opmerkelijke elementen (bijv. afwijking van vaste lijn, creatieve toepassing)

3. Rapporteer vervolgens:

- Gemeenschappelijke patronen (bv. “in 80% van de zaken wordt X aangenomen bij Y”)

- Uitspraken die inhoudelijk afwijken van de meerderheid

- Eventuele verschuivingen in motivering, uitleg of toepassing van het recht

Outputstructuur:

- **Tabel met samenvattingen per uitspraak** (max. 75 woorden per stuk)

- **Trendanalyse in bulletpoints**

- **Top 3 afwijkende uitspraken met korte duiding**

Extra:

Indien relevant, formuleer ook een voorlopige conclusie of hypothese voor vervolgonderzoek of intern beleid.

Richtlijnen:

- Houd de toon juridisch objectief en gestructureerd

- Werk bij voorkeur in het Nederlands, ook bij Engelstalige bronnen

- Gebruik vaste termen voor consistentie (bijv. “toegewezen”, “afgewezen”, “afwijkend motief”)