Op welke manieren versterken advocatenkantoren zich met AI?

Welke slimme software is een waardevolle toevoeging aan het juridisch instrumentarium? In het Advocatenblad van juni 2024 vertelden vijf kantoren met welke AI-tools hun advocaten op dit moment werken.

Harvey

In november 2022 maakte de wereld kennis met ChatGPT, en tegelijkertijd begon Allen & Overy (nu A&O Shearman) een samenwerking met Harvey, een juridische AI-tool die gebruik maakt van dezelfde technologie als ChatGPT. Harvey onderscheidt zich door een extra 'laag' die de AI specifiek toepasbaar maakt voor juridische dienstverlening, en door zijn verbeterde vermogen om de bronnen van verstrekte informatie te vermelden.

Harvey was destijds de enige juridische tool die gebruik kon maken van de geavanceerde GPT-4-technologie van OpenAI. Het programma werd zorgvuldig getest in een veilige sandbox-omgeving om te waarborgen dat de strikte regelgeving rondom cliëntgegevens en de veiligheid ervan werd gerespecteerd. Begin 2023 lanceerde A&O Shearman als eerste advocatenkantoor ter wereld een samenwerking met Harvey, waarbij nu bijna vierduizend advocaten van het kantoor dagelijks gebruikmaken van de tool. Harvey beantwoordt gemiddeld vijfduizend vragen per dag, variërend van eenvoudige e-mails tot complexe juridische argumentaties.

GenIA-L

Naast Harvey zijn er ook andere AI-initiatieven in de juridische sector. Zo lanceerde uitgeverij Sdu begin 2024 een AI-software genaamd GenIA-L, specifiek voor juristen en fiscalisten. Deze tool genereert antwoorden op juridische vragen gebaseerd op vooraf geverifieerde bronnen zoals jurisprudentie, commentaren en vakliteratuur. GenIA-L, die door verschillende Nederlandse kantoren wordt getest, toont de gebruikte bronnen, zodat gebruikers de betrouwbaarheid en relevantie van de antwoorden kunnen valideren.

Kira

Taylor Wessing werkt in venture capital deals met Kira. Het programma helpt M&A-advocaten hun cliënten te adviseren over mogelijk interessante investeringsopties. Loth: ‘De tool analyseert term sheets van opkomende tech bedrijven om te kunnen aangeven hoe “gebruikelijk” een bepaalde eigenschap van de voorgestelde deal is. Het is een soort trend analysis voor een nichemarkt die ontzettend nuttig kan zijn tijdens onderhandelingen.’

Luminance

NautaDutilh Luminance om due diligence te doen op een grote hoeveelheid stukken. ‘Daarbij kijk je in omvangrijke teksten, zoals notulen, waar de risico’s liggen en welke risico’s gemitigeerd moeten worden,’ legt Vrolijk uit. Ook CMS gebruikt hiervoor AI. Van Kranenburg: ‘We hebben gekeken naar due diligence tools die duizenden pagina’s tekst kunnen analyseren om vragen te onderzoeken als: wie heeft er binnen deze jurisdicties een concurrentiebeding en hoe luidt dat dan?’

Copilot

Binnen CMS wordt Copilot eveneens ingezet. Van Kranenburg: ‘Stel, je werkt aan een internationale deal en je hebt ’s ochtends een volgestroomde inbox. Dan kun je Copilot vragen om samen te vatten wat je die nacht gemist hebt en wat je nu moet doen.’ Heijting heeft nog niet met Copilot gewerkt in de zakelijke omgeving van Lexence. Hij gebruikt het wel voor het maken van afspraken in de agenda, e‑mails en powerpoints. Heijting is daarnaast enthousiast over de vertaalcapaciteiten van ChatGPT. ‘Als je een brief of advies wilt vertalen, dan gaat het sneller om het te anonimiseren en te laten vertalen door ChatGPT, dan om het helemaal zelf te doen. En het geeft een beter resultaat dan bijvoorbeeld Google Translate.’

FORCYD

Voor ‘e-discovery’ gebruikt NautaDutilh FORCYD. Daarbij wordt onder andere in data en metadata gezocht naar zaken die in litigation kwesties relevant kunnen zijn. ‘Wanneer is een foto gemaakt, is hij op een harde schijf opgeslagen, is hij weleens verstuurd als bijlage bij een mail,’ somt Vrolijk op. ‘Op die manier kun je in het kader van een procedure onderzoek doen naar het gebruik van een bestand. Politie en justitie gebruiken dit soort tools bijvoorbeeld voor forensische analyses.’

Eigen AI-oplossingen

De implementatie van AI-tools in de juridische sector roept echter ook belangrijke vragen op. Bijvoorbeeld, hoe kunnen kleinere kantoren zich deze technologieën veroorloven, en hoe waarborgen kantoren de veiligheid en vertrouwelijkheid van cliëntgegevens? Sommige kantoren, zoals Taylor Wessing, hebben ervoor gekozen om eigen AI-oplossingen te ontwikkelen die binnen hun beschermde IT-infrastructuur draaien.

TWLitium

De tool van Taylor Wessing, TWLitium, is ontstaan, gebaseerd op het slimme GPT-4-model van OpenAI, maar het draait volledig binnen hun Microsoft Azure-omgeving. ‘De data blijft dus bij ons en komt niet bij OpenAI terecht.’ TWLitium wordt nu gebruikt als een first draft-tool voor blogs, artikelen of marketingteksten. Wat volgens Loth in de toekomst mogelijk zou zijn, maar waarvoor het kantoor nog geen interne goedkeuring verleent, is het gebruik van gegevens uit cliëntdossiers. ‘Voor veel cliënten werken we al jaren. Van hen weten we goed wat ze wel en niet acceptabel vinden. Met de juiste waarborgen is het denkbaar dat je voor bepaalde cliënten een “AI-assistent” maakt, die alvast een eerste review kan uitvoeren van voor hen onderhandelde contracten.’

ClauseBuddy

AI wordt in toenemende mate gebruikt voor het opstellen en reviewen van contracten. Lexence, een ander Amsterdams advocatenkantoor, experimenteert met ClauseBuddy, een tool die contractbepalingen genereert en vergelijkt op basis van een grote clausuledatabase. A&O Shearman ontwikkelde daarnaast ContractMatrix, een AI-tool die advocaten helpt bij het heronderhandelen van contracten door alternatieve clausules aan te bieden uit de eigen database van het kantoor.

AI-gebaseerde automatisering

Bij NautaDutilh wordt AI benaderd als een middel om menselijke capaciteiten te vergroten, bijvoorbeeld door grote datasets te verwerken die anders te tijdrovend zouden zijn. Het kantoor test momenteel AI-gebaseerde automatisering voor het categoriseren van juridische documenten in hun database, een taak die normaliter door junior juristen wordt uitgevoerd.

Het gebruik van AI in de juridische sector is dus in volle ontwikkeling, met verschillende kantoren die hun eigen benadering kiezen, afhankelijk van hun behoeften en de verwachtingen van hun cliënten. Wat deze ontwikkelingen gemeen hebben, is dat ze allemaal gericht zijn op het verbeteren van efficiëntie en nauwkeurigheid in juridische dienstverlening, terwijl ze tegelijkertijd zorgvuldig omgaan met de ethische en juridische implicaties van het gebruik van AI.