RechtspraakGPT: interne AI-assistent voor niet-gevoelige ondersteuningstaken
De Raad voor de rechtspraak heeft op 10 december 2025 bekendgemaakt dat alle medewerkers van de Rechtspraak vanaf die datum gebruik kunnen maken van een interne AI-assistent met de naam RechtspraakGPT. De assistent is bedoeld als ondersteuning bij bepaalde werkzaamheden, met expliciete afbakening van wat wel en niet is toegestaan.
Wat is RechtspraakGPT volgens de aankondiging?
Volgens de aankondiging ondersteunt RechtspraakGPT medewerkers bij het maken, verbeteren en samenvatten van onder meer:
memo’s
beleidsstukken
presentaties
andere documenten
De Raad voor de rechtspraak kwalificeert dit als ondersteuning bij “niet gevoelige taken buiten het rechterlijke domein”.
Waarvoor mag RechtspraakGPT niet worden gebruikt?
De aankondiging noemt expliciet dat RechtspraakGPT niet bedoeld is voor taken die te maken hebben met:
rechterlijke beslissingen
personeelszaken
vertrouwelijke documenten
persoonsgegevens
Technische en organisatorische kenmerken
De Raad voor de rechtspraak vermeldt dat de huidige versie:
een eerste versie is, en
werkt zonder internetverbinding.
Daarnaast staat in dezelfde aankondiging dat de assistent vanaf 2026 verder wordt doorontwikkeld.
Plaats in bredere AI-ontwikkeling binnen de Rechtspraak
Op de pagina over de AI-strategie van de Rechtspraak wordt beschreven dat AI effect heeft op hoe de Rechtspraak werkt, op rechtspreken en op toezicht, en dat AI zowel kansen biedt (bijv. administratieve/logistieke processen, pseudonimiseren, communicatie) als aandacht vraagt voor randvoorwaarden zoals privacy, non-discriminatie, autonomie, menselijke controle, transparantie en ethische waarborgen.
Eerder publiceerde Rechtspraak.nl ook over een proef bij de rechtbank Rotterdam (26 maart 2025) waarbij AI als schrijfhulp is gebruikt bij een concept voor de strafmotivering in een strafvonnis, met de expliciete vermelding dat AI niet is gebruikt om te helpen bij het nemen van rechterlijke beslissingen.
“RechtspraakGPT” bestaat ook buiten de Rechtspraak
Naast de interne tool van de Rechtspraak is er ook een extern platform met de naam “RechtspraakGPT” (rechtspraakgpt.nl) dat zich presenteert als hulpmiddel om te chatten over rechtspraak, wetgeving en jurisprudentie. Dit is een andere dienst dan de interne assistent van de Rechtspraak.
Kernpunten op een rij
10 december 2025: introductie van RechtspraakGPT voor alle medewerkers van de Rechtspraak.
Ondersteunt bij o.a. opstellen, verbeteren en samenvatten van documenten zoals memo’s en presentaties.
Niet bedoeld voor rechterlijke beslissingen, HR-taken, vertrouwelijke documenten of persoonsgegevens.
Eerste versie draait zonder internetverbinding; doorontwikkeling vanaf 2026 aangekondigd.
Past binnen een bredere AI-lijn waarin de Rechtspraak kansen ziet, maar ook nadruk legt op rechtsstatelijke en ethische randvoorwaarden.