Wat is het AI Pact?
De AI-verordening is op 1 augustus 2024 in werking getreden. Sommige bepalingen van de AI-verordening zijn al volledig van toepassing. Echter, bepaalde vereisten met betrekking tot hoog-risico AI-systemen en andere bepalingen zullen pas van kracht worden na afloop van een overgangsperiode (d.w.z. de periode tussen de inwerkingtreding en de datum van toepasselijkheid).
In dit kader promoot de Europese Commissie het AI Pact, om belanghebbenden te helpen zich voor te bereiden op de implementatie van de AI-verordening. Het AI Pact is gestructureerd rond twee pijlers.
De tweepijleraanpak
Pijler I: Netwerkvorming en kennisuitwisseling binnen het AI Pact
Pijler I staat open voor alle belanghebbenden (waaronder bedrijven, non-profitorganisaties, academici, ambtenaren, enzovoort). Binnen deze pijler dragen deelnemers bij aan de opbouw van een collaboratieve gemeenschap door hun ervaringen en kennis te delen.
Dit omvat onder andere webinars die worden georganiseerd door het AI Office. Deze helpen deelnemers een beter begrip te krijgen van de AI-verordening, hun verantwoordelijkheden en hoe zij zich kunnen voorbereiden op de implementatie ervan. Tegelijkertijd verzamelt het AI Office inzichten in best practices en uitdagingen waar deelnemers mee te maken hebben.
Binnen deze context kunnen deelnemers best practices en interne beleidsmaatregelen delen die nuttig kunnen zijn voor anderen in hun traject naar naleving van de AI-verordening. Afhankelijk van de voorkeur van de deelnemers, kunnen deze best practices ook online worden gepubliceerd op een platform waar het AI Office informatie deelt over het implementatieproces van de AI-verordening.
Pijler II: Faciliteren en communiceren van bedrijfstoezeggingen
Deze pijler biedt een kader om de vroege implementatie van bepaalde maatregelen uit de AI-verordening te bevorderen. Dit initiatief moedigt organisaties aan om proactief inzicht te geven in de processen en praktijken die zij implementeren om zich voor te bereiden op naleving.
In het bijzonder kunnen bedrijven die AI-systemen leveren of inzetten hun vrijwillige toezeggingen kenbaar maken met betrekking tot transparantie en hoog-risicovereisten. Hierdoor kunnen zij vroegtijdig beginnen met de implementatie van de regelgeving.
Deze toezeggingen worden vastgelegd in "pledges" (verklaringen van betrokkenheid). Deze pledges bevatten concrete acties (gepland of al in uitvoering) om te voldoen aan de specifieke vereisten van de AI-verordening en omvatten een tijdlijn voor implementatie. Dergelijke verklaringen van betrokkenheid kunnen ook bestaan uit stapsgewijze doelstellingen.
Vrijwillige Toezeggingen
Ondertekening van de toezeggingen
Op 25 september 2024 bracht de Europese Commissie belangrijke industriële belanghebbenden samen in Brussel om de eerste ondertekenaars van de toezeggingen te vieren. Tot op heden hebben meer dan 130 bedrijven de toezeggingen ondertekend, waaronder grote bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) uit zowel de EU als daarbuiten. Deze bedrijven vertegenwoordigen diverse sectoren, zoals IT, telecommunicatie, gezondheidszorg, bankwezen, de automobielindustrie en de luchtvaart. De volledige lijst wordt hieronder weergegeven.
De vrijwillige toezeggingen van het EU AI Pact roepen deelnemende bedrijven op om zich te verbinden aan ten minste drie kernacties:
Het aannemen van een AI-governancestrategie om het gebruik van AI binnen de organisatie te bevorderen en toe te werken naar toekomstige naleving van de AI-verordening.
Het identificeren en in kaart brengen van AI-systemen die waarschijnlijk als hoog risico zullen worden geclassificeerd onder de AI-verordening.
Het bevorderen van AI-bewustzijn en AI-geletterdheid onder het personeel, zodat ethische en verantwoorde AI-ontwikkeling wordt gewaarborgd.
Meer dan de helft van deze bedrijven heeft extra toezeggingen gedaan binnen het AI Pact, zoals menselijke controle, risicobeperking en transparantie in door AI gegenereerde inhoud, zoals deepfakes. Deze toezeggingen sluiten aan bij de verplichtingen die door de AI-verordening zijn geïntroduceerd met betrekking tot transparantie en vereisten voor hoog-risico AI-systemen.
De tekst van de toezeggingen (.pdf), oorspronkelijk opgesteld door het AI Office, werd gedeeld met relevante belanghebbenden binnen het AI Pact-netwerk om feedback en inzichten te verzamelen. Hierdoor weerspiegelt de uiteindelijke versie van de toezeggingen de input van de belanghebbenden. Deze toezeggingen zijn niet wettelijk bindend en leggen geen juridische verplichtingen op aan de deelnemers. Bedrijven kunnen zich op elk moment aansluiten totdat de AI-verordening volledig van kracht wordt.
Deelnemende bedrijven zullen worden uitgenodigd om 12 maanden na de publicatie van hun toezeggingen openbaar verslag uit te brengen over hun voortgang. Het belangrijkste doel van dit verslag is om inzicht en transparantie te bieden in de geboekte vooruitgang bij het nakomen van de toezeggingen.
Wat zijn de voordelen van de vrijwillige toezeggingen voor deelnemers?
De Europese Commissie werkt samen met de deelnemers en ondersteunt hen bij:
Het ontwikkelen van een gemeenschappelijk begrip van de doelstellingen van de AI-verordening.
Het nemen van concrete stappen om zich voor te bereiden op de toekomstige implementatie van de AI-verordening (bijv. het opzetten van interne processen, het voorbereiden van personeel en het zelf beoordelen van AI-systemen).
Kennisdeling en het vergroten van de zichtbaarheid en geloofwaardigheid van de genomen maatregelen om betrouwbare AI te garanderen.
Het opbouwen van vertrouwen in AI-technologieën.
Het AI Pact biedt koplopers en ambitieuze deelnemers de mogelijkheid om hun oplossingen te testen en te delen met de bredere gemeenschap. Tegelijkertijd stimuleert het Pact de ontwikkeling en implementatie van betrouwbare AI.