Welke AI-tools gebruiken (buitenlandse) advocatenkantoren écht?
De legaltech-markt wordt overspoeld door AI-oplossingen. Maar welke van deze tools worden daadwerkelijk gebruikt in de praktijk van advocatenkantoren? En hoe verhoudt de hype zich tot werkelijke implementatie? De recente en gedetailleerde survey van Skills.law, afgenomen onder 100 internationale topkantoren (voornamelijk VS, VK en Canada), biedt een uniek inkijkje in het AI-landschap van de juridische sector anno 2025.
Deze blog analyseert de opvallendste resultaten van het rapport, met speciale aandacht voor tools die relevant zijn voor Nederlandse kantoren. Daarbij maken we gebruik van de originele grafieken én visualiseren we zelf enkele kerngegevens.
Van IT naar innovatie: wie stuurt de AI-strategie?
In 2024 lag de regie over AI in advocatenkantoren hoofdzakelijk bij de IT-afdeling. Inmiddels is dat beeld volledig gekanteld. In 59% van de kantoren is het de innovatieafdeling die de AI-koers bepaalt, tegenover nog maar 43% voor IT. Deze verschuiving wijst op een fundamentele verandering in visie: AI wordt niet meer gezien als enkel een technologisch vraagstuk, maar als een driver voor transformatie en dienstverlening.
Waarom is dit belangrijk? Innovatieafdelingen hebben doorgaans meer ruimte om te experimenteren met Proofs of Concept (POC’s), nieuwe tools te testen, samen te werken met externe leveranciers en in co-creatie maatwerk te leveren. Dit leidt tot een flexibeler en praktijkgerichter AI-beleid.
AI is aanwezig, maar nog niet ingebed
Hoewel het gemiddeld aantal live AI-tools per kantoor op 18 ligt, blijft de werkelijke adoptie achter. Slechts 20% van de advocaten binnen de grootste kantoren gebruikt deze AI-oplossingen op regelmatige basis. Dit komt onder andere doordat veel toepassingen zich nog in de pilotfase bevinden of slechts door een beperkt aantal teams worden ingezet.
Case study: due diligence tools
Een van de meest volwassen AI-domeinen binnen de juridische sector is due diligence. Al sinds de eerste legal AI-golf in de jaren 2010 ligt hier de focus. De tool Kira, ooit pionier in NLP voor documentanalyse, blijkt in 2025 nog steeds dé marktleider.
De onderstaande grafiek laat zien hoe Kira zich verhoudt tot concurrenten als Harvey Vault, Luminance en eBrevia.
Wat opvalt:
Kira is bij meer dan 50 kantoren in actief gebruik (“live”).
Harvey Vault, een relatieve nieuwkomer, staat op plek twee en is snel in opmars.
Traditionele spelers als Luminance en eBrevia blijven relevant, maar krijgen concurrentie van generatieve AI-oplossingen.
Deze gegevens illustreren dat gevestigde AI-tools prima kunnen blijven bestaan naast de nieuwste generatieve modellen, zolang ze waarde toevoegen.
Legal drafting: een gefragmenteerd speelveld met verrassende spelers
Bij legal drafting en documentgeneratie zien we een heel ander beeld dan bij due diligence. Er is geen enkele tool die dominant is in het veld. Harvey scoort hier het hoogst als het gaat om actief gebruik, maar wordt op de voet gevolgd door CoCounsel van Thomson Reuters en nieuwkomer Draftwise.
Wat deze grafiek duidelijk maakt:
Harvey wordt door 22 kantoren actief gebruikt, gevolgd door CoCounsel (20) en Draftwise (18).
Draftwise is de tool met het hoogste aantal kantoren dat aangeeft de tool te overwegen (17).
Ook Lexis Create+ en ClearBrief scoren opvallend hoog in de categorie 'considering'.
Conclusie: de markt voor legal drafting is volop in beweging. Grote spelers zoals LexisNexis krijgen stevige concurrentie van kleine, innovatieve partijen met specifieke nichefunctionaliteiten.
Search & Retrieval: Microsoft domineert (voor nu)
Wanneer advocatenkantoren zoeken naar relevante documenten in hun DMS of kennisbank, blijkt Microsoft Copilot momenteel de meest gebruikte AI-oplossing. Dit is opvallend, aangezien Copilot primair een generieke AI-tool is die geïntegreerd is in Microsoft 365 – dus zonder juridische specialisatie.
Belangrijkste inzichten:
Microsoft Copilot wordt door 30 kantoren actief gebruikt. De tool is laagdrempelig doordat hij direct beschikbaar is in Word en Outlook.
DeepJudge en iManage Insight+ worden opvallend vaak overwogen. DeepJudge is zelfs de AI-tool met het hoogste aantal "considering"-stemmen in deze categorie.
De concurrentie in deze categorie is hevig, wat duidt op een nog open speelveld.
Proofreading & Defined Terms: oude bekenden blijven dominant
In het domein van ‘proofreading’ en het beheren van gedefinieerde termen zien we dat gevestigde tools stevig standhouden. Contract Companion, een klassiek hulpmiddel van Litera, is nog steeds de meest gebruikte oplossing in deze categorie.
Wat valt op:
Contract Companion wordt nog altijd door 30 kantoren live gebruikt.
Opvallend is de opkomst van Proof by Definely en ClearBrief, die naast klassieke controle ook AI-ondersteuning bieden bij structurering van documenten.
Tools als WordRake en Draftwise worden steeds vaker overwogen, vooral door kantoren die documenten willen stroomlijnen in internationale samenwerkingen.
Conclusie: ook hier is de verschuiving naar generatieve AI merkbaar, maar klassieke tools worden nog niet massaal vervangen – ze worden veeleer aangevuld.
Contractonderhandeling & Redlining: Harvey en CoCounsel op kop
Bij AI-tools voor contractonderhandeling en redlining komt een vertrouwd beeld terug: Harvey en CoCounsel domineren deze niche met beide tientallen actieve implementaties. Maar net als bij drafting is er geen sprake van absolute dominantie.
Wat we zien:
CoCounsel wordt actief gebruikt door 20 kantoren, Harvey volgt met 18.
Draftwise en Lexis Create+ zijn interessante challengers, met hoge aantallen in de ‘considering’-categorie.
Spellbook en Litigator blijven bescheiden, maar groeien gestaag.
Praktische relevantie: veel kantoren zetten meerdere tools naast elkaar in, afhankelijk van het type contract, de complexiteit van de onderhandeling en de sector.
Abandoned tools: waarom kantoren stoppen met bepaalde AI-oplossingen
Niet elke AI-tool overleeft de kritische blik van juridische gebruikers. Uit het onderzoek blijkt dat meerdere kantoren inmiddels bewust zijn gestopt met bepaalde tools, vaak wegens hoge kosten of een gebrek aan bewezen toegevoegde waarde.
Enkele opvallende bevindingen:
CoCounsel is door 9 kantoren beëindigd, meestal vanwege kosten of tegenvallende ROI.
Ook Harvey, ondanks hoge zichtbaarheid, is door 4 kantoren stopgezet.
Verrassend: zelfs Kira en eBrevia staan op deze lijst, ondanks hun lange staat van dienst.
💡 Belangrijk om te onthouden: veel tools worden stopgezet niet omdat ze slecht functioneren, maar omdat alternatieven efficiënter, goedkoper of eenvoudiger te integreren zijn.
AI-strategie en governance: professionalisering in volle gang
De juridische sector is volop bezig met het formaliseren van AI-strategie en -beleid. Uit het onderzoek blijkt dat:
66% van de kantoren inmiddels een Chief AI Officer of vergelijkbare rol heeft aangesteld.
59% van de AI-strategieën wordt aangestuurd door de innovatieafdeling, en niet langer door IT.
Deze ontwikkeling duidt op een belangrijke verschuiving: AI is geen tech-feestje meer, maar een strategisch aandachtsgebied waarin juridische inhoud, verandermanagement én innovatie samenkomen. Teams die AI implementeren, bestaan steeds vaker uit juristen, technici én innovatiemanagers.
Afsluiting
De resultaten van de Skills.law-survey bieden een fascinerend inkijkje in hoe advocatenkantoren wereldwijd momenteel omgaan met legal AI. Wat opvalt, is dat de hype plaatsmaakt voor een fase van kritische integratie. Gemiddeld gebruiken kantoren 18 AI-oplossingen, maar slechts een vijfde van de advocaten maakt daar structureel gebruik van. De praktijk blijft dus achter bij het potentieel.
Toch zijn er duidelijke lichtpunten. Tools als Kira blijven dominant in due diligence, terwijl nieuwkomers als Harvey Vault en Draftwise verrassend snel terrein winnen. Ook in legal drafting, search & retrieval, proofreading en redlining zien we een levendig ecosysteem van zowel gevestigde als innovatieve spelers. Geen enkel platform heeft het alleenrecht, wat duidt op een open en competitieve markt.
Belangrijk is dat innovatieafdelingen het stokje hebben overgenomen van IT en dat 66% van de kantoren inmiddels een Chief AI Officer heeft aangesteld. Daarmee verschuift AI van infrastructuur naar strategie. Toch wordt er ook bijgestuurd: tools als CoCounsel en Harvey zijn al bij enkele kantoren uitgefaseerd, vooral vanwege kosten of gebrek aan directe waarde.
De rode draad? AI in de advocatuur is volwassen aan het worden. Niet door grote sprongen, maar door gerichte experimenten, functionele integratie en strategische keuzes. Kantoren die slagen, doen dat met multidisciplinaire teams, heldere governance en een scherp oog voor waar AI echt iets toevoegt. De toekomst is niet aan de grootste tool, maar aan de slimste toepassing.
Voor juristen in Nederland ligt hier een kans: om niet klakkeloos tools te volgen, maar een eigen koers te bepalen in hoe technologie het juridische werk kan versterken. De tijd van verkennen is voorbij – het is tijd om te implementeren.