Actualiteiten
Toezicht op de AI-verordening in Nederland
De RDI en de AP adviseren om het toezicht op AI in de verschillende sectoren en domeinen zoveel mogelijk te laten aansluiten bij het reguliere toezicht. Hiervoor is het wel belangrijk dat toezichthouders goed samenwerken vanuit hun sectorale en domeinspecifieke expertises. Daarom moeten de RDI en de AP coördinerende rollen krijgen. Vanuit hun expertrol kunnen zij andere toezichthouders adviseren en hun samenwerking ondersteunen.
AP: AI-chatbotapps voor vriendschap en mentale gezondheid ongenuanceerd en schadelijk
De meeste chatbotapps voor virtuele vriendschap en therapie bij mentale problemen geven onbetrouwbare informatie en zijn soms zelfs schadelijk. De chatbots bevatten verslavende elementen, doen zich voor als echte mensen en kunnen in een crisissituatie zelfs een gevaar vormen voor kwetsbare gebruikers. Dat blijkt uit een onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens naar 9 populaire chatbotapps. Het gebruik van deze zogeheten ‘companion-apps’ en therapeutische apps neemt fors toe. In Nederland staan ze hoog op de lijst van meest gedownloade apps. De AP onderzocht de AI-chatbotapps voor de vierde Rapportage AI- en Algoritmerisico’s Nederland (RAN).
Richtlijnen Europese Commissie over verboden praktijken onder AI Act
De Europese Commissie heeft richtlijnen gepubliceerd over verboden kunstmatige intelligentie (AI)-praktijken, zoals gedefinieerd in artikel 5 van de AI Act. Deze richtlijnen bieden een overzicht van AI-praktijken die als onaanvaardbaar worden beschouwd vanwege de potentiële risico’s voor Europese waarden en fundamentele rechten. Het gaat in totaal om 140 pagina’s.
Autoriteit Persoonsgegevens: maak van AI-geletterdheid prioriteit
Organisaties die AI-systemen ontwikkelen of gebruiken, moeten vanaf 2 februari 2025 zorgen dat hun werknemers 'AI-geletterd' zijn. De Autoriteit Persoonsgegevens adviseert organisaties om van AI-geletterdheid een prioriteit te maken en dit strategisch aan te pakken, bijvoorbeeld met behulp van een meerjarig actieplan voor het opbouwen van een volwassen niveau van AI-geletterdheid.
Europese Commissie publiceert richtlijnen voor definitie van AI Systeem
De Europese Commissie heeft richtlijnen gepubliceerd voor de definitie van AI-systeem uit de AI Act (AIA). De AIA is niet altijd duidelijk. Door richtsnoeren uit te geven over de definitie van AI-systemen, wil de Commissie aanbieders en andere relevante partijen helpen bij het bepalen of een softwaresysteem als een AI-systeem kan worden beschouwd, om zo een effectieve toepassing van de regels te vergemakkelijken.
AI-geletterdheid: AP geeft richting
Een van de verplichtingen onder de AI Act is dat werknemers moeten worden opgeleid over wat AI voor hen betekent. Maar wat houdt dat precies in? De wet zelf geeft hier geen gedetailleerde invulling aan, alleen dat het afhankelijk is van de context. Gelukkig biedt de AP nu iets meer duiding, aansluitend op de considerans van de AI Act.
Eerste bepalingen uit AI Act zijn van kracht: wat betekent dit?
Op 2 februari 2025 zijn de eerste bepalingen van de EU AI Act in werking getreden. Dit markeert een belangrijke stap in de regulering van kunstmatige intelligentie binnen Europa. Twee essentiële aspecten springen eruit: AI geletterdheid (AI literacy) en het verbod op bepaalde AI-toepassingen. Voor organisaties betekent dit dat ze direct actie moeten ondernemen om te voldoen aan de nieuwe regelgeving. In onze blog bespreken we de gevolgen van deze bepalingen en waarom ze van belang zijn.
AP: pas op met gebruik DeepSeek
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) waarschuwt gebruikers van de app DeepSeek om heel voorzichtig en terughoudend met deze nieuwe chatbot om te gaan. “Mensen doen er verstandig aan om zichzelf de vraag te stellen of zij wel echt persoonlijke en andere gevoelige gegevens in deze app willen invoeren, aldus de AP. Als mensen persoonlijke informatie van anderen in de chatbot invoeren, is de vraag of dat überhaupt wel mag”, aldus de AP.
BREIN haalt groot AI taalmodel offline
BREIN heeft afgelopen week een groot Nederlands generatief AI taalmodel offline gehaald genaamd GEITje-7B. Het model was getraind op de grootste Nederlandstalige trainingsdataset die BREIN afgelopen zomer al offline haalde. BREIN heeft de aanbieder o.m. aangesproken omdat het model getraind was op tienduizenden kopieën van Nederlandstalige boeken uit illegale bron. Deze bron is Library Genesis, een dienst die door de Nederlandse rechter onrechtmatig is bevonden en op verzoek van BREIN wordt geblokkeerd door de Nederlandse access providers.
EDPB-advies over verantwoorde AI-modellen en privacyregels
De European Data Protection Board heeft een advies aangenomen over het gebruik van persoonsgegevens bij het ontwikkelen en in gebruik nemen van AI-modellen. Het advies gaat over 3 aspecten: (1) Wanneer en hoe AI-modellen anoniem zijn (2) Of en hoe gerechtvaardigd belang een grondslag kan zijn voor het ontwikkelen en gebruiken van AI-modellen (3) Wat er gebeurt als er bij het ontwikkelen van een AI-model persoonsgegevens zijn gebruikt die onrechtmatig zijn verwerkt. En hoe het zit met ‘first party’ en ‘third party’ gegevens.
Impact van AI op nationale veiligheid
AI heeft de potentie om ons leven op veel manieren makkelijker te maken en kan helpen bij het oplossen van tal van maatschappelijke problemen. Tegelijkertijd heeft de ontwikkeling van AI ook bedoeld en onbedoeld invloed op onze nationale veiligheid. Zeer waarschijnlijk versterkt de ontwikkeling van AI de diverse bestaande dreigingen voor onze nationale veiligheid. Dat is de conclusie van een gezamenlijke analyse van de AIVD, de MIVD en de NCTV die op dinsdag 10 december 2024 is gepubliceerd.
AP doet oproep tot input op manipulatieve, misleidende en uitbuitende AI-systemen
Als coördinerend toezichthouder op algoritmes en AI is de AP van start gegaan met de voorbereiding van toezicht op verboden AI-toepassingen. Deze verboden zijn al per 2 februari 2025 van toepassing. Bedrijfsleven, overheden, belangengroeperingen en het brede publiek worden opgeroepen input te geven op verschillende verboden uit de AI-verordening. Met de opbrengst kan gewerkt worden aan de verdere uitleg van de verboden AI-systemen.
Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt: gebruik AI-chatbot kan leiden tot datalekken
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft de afgelopen tijd meerdere meldingen binnengekregen van datalekken doordat medewerkers persoonsgegevens van bijvoorbeeld patiënten of klanten deelden met een chatbot die gebruikmaakt van kunstmatige intelligentie (AI). Door het invoeren van persoonsgegevens in AI-chatbots kunnen de bedrijven die de chatbot aanbieden ongeoorloofd toegang krijgen tot die persoonsgegevens.
Het Europees Bureau voor artificiële intelligentie (AI-bureau)
Op 29 mei 2024 maakte de Europese Commissie bekend dat zij een AI-bureau heeft opgericht. Het AI-bureau heeft tot doel de toekomstige ontwikkeling, de uitrol en het gebruik van artificiële intelligentie (AI) mogelijk te maken op een manier die maatschappelijke en economische voordelen en innovatie bevordert en tegelijkertijd de risico’s van AI beperkt. Het AI-bureau zal een sleutelrol spelen bij de uitvoering van de AI-verordening en het positioneren van de EU als leider in internationale besprekingen.