Actualiteiten
Alles wat je moet weten over DeepSeek & Qwen
Ruim een week geleden werd het Chinese AI-taalmodel DeepSeek gelanceerd, en sindsdien is de wereld van kunstmatige intelligentie in rep en roer. Wat begon als een relatief onopvallende aankondiging, is in korte tijd uitgegroeid tot een doorbraak met verstrekkende gevolgen. Het model, ontwikkeld door een startup uit Hangzhou, heeft niet alleen de AI-markt opgeschud, maar ook aanzienlijke schokgolven door de wereldwijde technologie- en financiële sector gestuurd. Maar DeepSeek is niet de enige Chinese AI-uitdager die Silicon Valley op scherp zet.
AI & digitalisering van justitiële samenwerking: de belangrijkste bepalingen uit recente EU-wetgeving
AI-tools worden steeds vaker gebruikt door zogenaamde justice professionals om de snelheid en efficiëntie van juridische procedures te verbeteren en administratieve lasten te verlichten. Digitale en AI-tools kunnen een revolutionaire rol spelen bij het verbeteren van de kwaliteit van justitie en stellen hen in staat zich te richten op meer inhoudelijke taken. Digitalisering en het gebruik van AI in de rechtspraak bieden aanzienlijke voordelen, maar kunnen ook bepaalde risico’s met zich meebrengen, waardoor een duidelijk regelgevend kader nodig is. In de afgelopen jaren is op EU-niveau een aanzienlijk aantal nieuwe regels overeengekomen die verschillende aspecten van de digitale ontwikkelingen in onze samenleving en economie bestrijken.
Belgische Orde van Advocaten brengt richtlijnen uit over AI-gebruik
De Belgische Orde van Advocaten heeft richtlijnen uitgebracht over AI-gebruik in de advocatuur, de zogenaamde Richtlijnen voor advocaten voor het gebruik van Artificiële Intelligentie. De kernboodschap is dat AI gebruikt mag worden als hulpmiddel, maar het blijft gewoon een ICT-tool. Geen verplichting, geen verbod - maar wel de verantwoordelijkheid van de advocaat. AI-gebruik hoeft niet gemeld te worden aan cliënten (net zoals je niet meldt dat je Word gebruikt). De advocaat blijft eindverantwoordelijk voor output. Geheimhouding en data-issues zijn aandachtspunten. Chatbots richting cliënten mogen, mits duidelijk aangegeven dat het AI is.
Legal Prompt van de week: Analyseren van declaraties
Elke week delen we op onze website de Legal Prompt van de Week om juristen te inspireren bij het gebruik van taalmodellen in hun dagelijkse werk. Of je nu op zoek bent naar een nieuwe invalshoek, een efficiëntere manier om informatie te analyseren of een innovatieve aanpak voor juridische vraagstukken, onze prompts helpen je slimmer gebruik te maken van taalmodellen en AI. Deze week delen we een prompt voor het analyseren van declaraties.
BREIN haalt groot AI taalmodel offline
BREIN heeft afgelopen week een groot Nederlands generatief AI taalmodel offline gehaald genaamd GEITje-7B. Het model was getraind op de grootste Nederlandstalige trainingsdataset die BREIN afgelopen zomer al offline haalde. BREIN heeft de aanbieder o.m. aangesproken omdat het model getraind was op tienduizenden kopieën van Nederlandstalige boeken uit illegale bron. Deze bron is Library Genesis, een dienst die door de Nederlandse rechter onrechtmatig is bevonden en op verzoek van BREIN wordt geblokkeerd door de Nederlandse access providers.
Wie is er aansprakelijk bij zelfrijdende auto’s?
In het najaar van 2024 kondigde Tesla aan dat we in de nabije toekomst een Tesla ‘Robotaxi’ zullen hebben zonder stuur en zonder pedalen. Waar we op dit moment nog slechts (deels) zelfrijdende auto’s kennen die onder menselijk toezicht staan, zullen er – als de aankondiging van Tesla uitkomt – in de nabije toekomst zelfrijdende auto’s zijn die niet langer onder menselijk toezicht staan. Wat betekent dit voor de aansprakelijkheid voor motorvoertuigen?
AI-geletterdheid: juridische verplichting én praktische uitdaging
Volgens de AI Act moeten organisaties die AI ontwikkelen of gebruiken hun medewerkers voldoende ‘AI-geletterd’ maken. Maar wat betekent dat precies? Het komt erop neer dat iedereen die verantwoordelijk is voor of werkt met AI-systemen over de kennis en vaardigheden beschikt om AI bewust en verantwoord in te zetten. Dit houdt in dat men zich niet alleen bewust is van de voordelen en kansen, maar ook van de risico’s en mogelijke schade die AI kan veroorzaken.
AI Impact Assessment (AIIA)
Je wilt Artifical Intelligence inzetten voor jouw project. Dat kan! Maar, hoe werkt AI precies en wat zijn de risico’s? AI voegt mensachtige vaardigheden toe aan technische systemen, zoals redeneren, leren, plannen en suggesties doen. Je wilt vooraf goed uitzoeken welke kansen de inzet van AI biedt en wat mogelijke gevolgen zijn. Daarom ontwikkelde het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het AI Impact Assessment (AIIA). Het assessment helpt je na te denken over alle effecten van AI-systemen.
Legal Prompt van de week: Prompts voor ChatGPT Tasks
Deze week delen we een aantal prompts voor het gebruik van de nieuwe functionaliteit Tasks van ChatGPT. Eerder las je al op onze website over ChatGPT Tasks, een functie die je chatbot transformeert in een productiviteitsmachine. Hoe zet je deze nieuwe mogelijkheid optimaal in? In deze blog bespreken we enkele prompts: van simpele herinneringen tot complexe automatiseringen met Canvas: hier zijn de slimste manieren om Tasks in te zetten.
AI als sparringpartner voor juristen
Juristen kunnen hun skills en output verbeteren door voice AI te gebruiken als sparringpartner. Ontdek hoe juristen met Voice Mode effectiever kunnen werken en hun vaardigheden kunnen verbeteren. Deze maakt natuurlijkere interacties mogelijk en fungeert als krachtige sparringpartner voor juridische professionals. Leer hoe je voice AI inzet voor het voorbereiden van pleidooien, oefenen van presentaties, brainstormen, tijdregistratie, en meer. Met tips voor effectief legal prompting haal je het maximale uit deze tool.
ChatGPT Tasks: jouw persoonlijke juridisch assistent?
OpenAI zeer recent een nieuwe functionaliteit gelanceerd: ‘Tasks’, waarmee ChatGPT voor het eerst zelf het initiatief kan nemen. Hiermee kan ChatGPT op gezette tijden taken voor je kan uitvoeren. Denk aan een dagelijkse herinnering om water te drinken, een wekelijks nieuwsoverzicht of een gepersonaliseerd trainingsschema. Maar ook voor juridisch inhoudelijk werk kan deze functie worden ingezet.
Prompteur of AI: wie is de baas in de artificiële arena?
Het artikel ‘prompteursrecht’ verscheen vorige week in het Ars Aequi Maandblad. Daarin behandelt Michiel A. Smit, Promovendus Intellectueel Eigendomsrecht aan de Universiteit Leiden, de complexe vraag of en wanneer de output van generatieve AI als auteursrechtelijk beschermd werk kan kwalificeren. In het bijzonder onderzoek ik diffusiemodellen - zoals Midjourney, Stable Diffusion en Dall-E - waarmee bijna alle artificiële afbeeldingen (en overigens ook AI-video’s van o.m. Sora) op het moment worden gegenereerd.
Legal Prompt van de week: In kaart brengen van uitdagingen van cliënten
Elke week delen we op onze website de Legal Prompt van de Week om juristen te inspireren bij het gebruik van taalmodellen in hun dagelijkse werk. Deze week delen we een prompt voor het inzetten van AI voor het analyseren van uitdagingen van cliënten. Dit uiteraard met als doel voor juristen om hier vervolgens op in te kunnen spelen.
AI: in het nieuws
De wereld van kunstmatige intelligentie ontwikkelt zich razendsnel en raakt steeds meer verweven met ons dagelijks leven. Van baanbrekende innovaties tot boeiende ethische discussies en praktische toepassingen, AI blijft voortdurend grenzen verleggen. Om je op de hoogte te houden van de laatste ontwikkelingen, verzamelen we iedere twee weken de meest interessante en relevante updates. Zo mis je niets van wat er speelt in deze fascinerende en snel veranderende wereld. Of je nu een tech-liefhebber, professional in het veld, of gewoon nieuwsgierig bent, met onze selectie blijf je altijd bij.
De kansen van AI voor juristen in 2025
Waar generatieve AI in eerdere jaren vooral werd gezien als een technologische curiositeit, is deze nu uitgegroeid tot een onmisbaar instrument voor tal van professionals. Voor juristen biedt AI niet alleen praktische voordelen, maar ook strategische kansen om hun werk naar een hoger plan te trekken en concurrentievoordeel te behalen. In deze blog verkennen we de belangrijkste mogelijkheden die AI in 2025 kan bieden voor juridische professionals.
Verantwoord gebruik van AI door juristen
De eerste advocaten die in hun processtukken door artificiële intelligentie gehallucineerde onzinbronnen gebruikten hebben in Amerika een boete aan de broek. In Nederland hebben een paar rechtenstudenten inmiddels van een examencommissie een sanctie opgelegd gekregen voor fraude met ChatGPT. Juristen kunnen kennelijk niet altijd verantwoord omgaan met AI. Zijn zij bewust de boel aan het flessen, of trappen zij in een van de vele valkuilen bij het gebruik van AI? Uitgaande van Hanlon’s razor gaan wij voor dat tweede. Het is voor de jurist niet gemakkelijk om verantwoord met AI om te gaan. Hoe kan dat, en is daar iets aan te doen?
Het gebruik van ChatGPT door rechters (wereldwijd)
Onlangs verscheen er een artikel over het gebruik van AI in Indiase rechtbanken. In twee zaken hebben rechters ChatGPT ingezet als hulpmiddel om jurisprudentie te analyseren en de feiten van een zaak beter vast te stellen. Dit illustreert een duidelijke trend: in steeds meer landen en rechtsgebieden maken rechters gebruik van LLM’s (large language models) om hun besluitvorming te ondersteunen. Dit gebeurt niet alleen in India, maar ook in landen zoals Colombia en Nederland. In beide landen is ChatGPT in uitspraken gebruikt, respectievelijk als feitelijke bron en als juridische ondersteuning.
Legal Prompt van de week: Hoe AI jouw persoonlijke coach kan zijn in 2025
Deze week delen we een prompt voor het inzetten van AI als jouw persoonlijke coach voor 2025. Het nieuwe jaar is begonnen. Een moment dat vele van ons goede voornemens (willen) maken. Hoe kan je AI inzetten voor het maken van jaarplannen – en deze plannen ook écht volhouden? In deze blog laten we zien hoe je AI kunt inzetten als je persoonlijke coach die je week na week helpt je doelen waar te maken. Een systeem dat je scherp houdt, je uitdaagt en – misschien wel het belangrijkste – je helpt je plannen ook echt uit te voeren.
AI tools ter ondersteuning van fraudebestrijding
In de komende jaren zullen nieuwe tools, gebaseerd op grote taalmodellen (LLMs) en andere op kunstmatige intelligentie gebaseerde software, een steeds grotere rol spelen in moderne administraties, waaronder op het gebied van fraudebestrijding. Men zou zelfs kunnen stellen dat het voorkomen, opsporen en onderzoeken van fraude en gerelateerde illegale activiteiten – die tegenwoordig gepaard gaan met het verwerken en analyseren van een steeds groter wordende hoeveelheid gegevens van verschillende typen – bij uitstek geschikt zijn voor de sterke punten van dergelijke tools.
EDPB-advies over verantwoorde AI-modellen en privacyregels
De European Data Protection Board heeft een advies aangenomen over het gebruik van persoonsgegevens bij het ontwikkelen en in gebruik nemen van AI-modellen. Het advies gaat over 3 aspecten: (1) Wanneer en hoe AI-modellen anoniem zijn (2) Of en hoe gerechtvaardigd belang een grondslag kan zijn voor het ontwikkelen en gebruiken van AI-modellen (3) Wat er gebeurt als er bij het ontwikkelen van een AI-model persoonsgegevens zijn gebruikt die onrechtmatig zijn verwerkt. En hoe het zit met ‘first party’ en ‘third party’ gegevens.