
Actualiteiten

Competenties en governance voor AI in de publieke sector – inzichten en aanbevelingen
Kunstmatige intelligentie (AI) biedt grote kansen voor de publieke sector, van efficiëntere dienstverlening tot datagedreven beleid. Tegelijk brengt AI complexe vragen met zich mee over vaardigheden, regelgeving en verantwoorde inzet. Een recent Joint Research Centre (JRC)-rapport van de Europese Commissie benadrukt dat succesvolle toepassing van AI in de overheid vooral afhangt van twee factoren: de juiste competenties bij ambtenaren en passende governancepraktijken binnen de organisatie.

Waarom custom GPTs onmisbaar zijn voor juristen en hoe je ze bouwt
Tijdens Het Grote Strafrecht & AI congres van BijzonderStrafrecht Academie verzorgden wij onlangs een workshop over het bouwen van custom GPT’s. Juristen beginnen hun weg inmiddels naar ChatGPT te vinden, maar hoe haal je er het meeste uit en hoe zorg je ervoor dat deze AI-tool optimaal aansluit bij jouw werkwijze, stijl en expertise? Het antwoord: bouw je eigen Custom GPT’s! In deze blog delen we de belangrijkste inzichten uit de workshop en laten we zien hoe je zelf aan de slag kunt.

Legal Prompt van de week: Opstellen van een memo
In de juristerij is duidelijke communicatie essentieel. Een goed gestructureerd memo helpt niet alleen om complexe juridische kwesties te begrijpen, maar ook om weloverwogen beslissingen te nemen. Deze week bieden we een krachtige AI-prompt waarmee juristen snel en effectief een goed memo kunnen genereren.

"Geef ons Legal AI, of we vertrekken" – Waarom advocatenkantoren niet achter kunnen blijven
Een recent onderzoek van LexisNexis onder advocaten in het Verenigd Koninkrijk en Ierland laat een duidelijke trend zien: wie AI negeert, riskeert zowel talent als cliënten te verliezen. Maar liefst 11% van de advocaten overweegt hun kantoor te verlaten als AI niet wordt omarmd, en dit percentage stijgt naar 19% bij grotere kantoren. Bovendien geeft 25% van de ondervraagden aan dat een gebrek aan AI-investeringen hun carrière negatief beïnvloedt, oplopend tot 36% in grotere kantoren.

Dommer door AI?
Kunstmatige intelligentie maakt ons werk efficiënter, maar brengt ook een onverwacht risico met zich mee: het afnemen van kritisch denkvermogen. Onderzoekers van Microsoft en de Carnegie Mellon University waarschuwen dat kenniswerkers die AI dagelijks inzetten, steeds minder cognitieve inspanning leveren. De AI neemt het werk over, maar daarmee dreigt ook een verschuiving van zelf nadenken naar blind vertrouwen.

CEO van Thomson Reuters: Hoe AI advocatenkantoren zal veranderen
Kunstmatige intelligentie heeft sinds de introductie van ChatGPT in 2022 een enorme vlucht genomen. Toch blijft de brede professionele adoptie van generatieve AI binnen advocatenkantoren nog achter. Dat is een van de inzichten die Steve Hasker, CEO van Thomson Reuters, deelt over de toekomst van AI in de juridische sector. Volgens Hasker is het moment aangebroken voor advocatenkantoren om AI strategisch te omarmen. Wie te lang afwacht, loopt het risico achterop te raken.

VK stelt AI-wetgeving uit: focus verschuift naar samenwerking met VS
Het Verenigd Koninkrijk stelt zijn langverwachte AI-wetgeving uit, terwijl het zich probeert af te stemmen op het AI-beleid van de nieuwe Amerikaanse regering onder Donald Trump. Waar eerder nog een AI-wet voor eind 2024 werd verwacht, zal deze nu op z’n vroegst pas in de zomer van 2025 in het parlement verschijnen. Deze koerswijziging weerspiegelt een bredere geopolitieke trend: in plaats van strengere AI-regulering te ontwikkelen, zoals de EU doet, lijkt het VK zich te positioneren als een aantrekkelijke vestigingsplaats voor AI-bedrijven.

Using sensitive data to de-bias AI systems: Article 10(5) of the EU AI act
In June 2024, the EU AI Act came into force. The AI Act includes obligations for the provider of an AI system. Article 10 of the AI Act includes a new obligation for providers to evaluate whether their training, validation and testing datasets meet certain quality criteria, including an appropriate examination of biases in the datasets and correction measures. With the obligation comes a new provision in Article 10(5) AI Act, allowing providers to collect sensitive data to fulfil the obligation. Article 10(5) AI Act aims to prevent discrimination. In this paper, I investigate the scope and implications of Article 10(5) AI Act. The paper primarily concerns European Union law, but may be relevant in other parts of the world, as policymakers aim to regulate biases in AI systems.

ChatGPT als juridisch argument? De Raad van State zegt: nee
Kun je een uitspraak aanvechten met een printout van ChatGPT? In een recente planschadezaak bij de Raad van State probeerde een partij precies dat. Het resultaat? De bestuursrechter weigerde ernaar te kijken en gaf drie duidelijke argumenten waarom AI-gegenereerde tekst geen volwaardig juridisch bewijs is. Deze zaak laat niet alleen zien waar de grenzen liggen voor AI in de rechtszaal, maar ook hoe je AI wél op een juridisch verantwoorde manier kunt inzetten.

Internationale slag tegen AI-kinderpornografie
Een internationale samenwerking tussen politiediensten uit 19 landen en Europol heeft een belangrijke slag toegebracht aan de strijd tegen kinderpornografie gemaakt met kunstmatige intelligentie (AI). Naar aanleiding van operatie Cumberland voert de politie in Nederland waarschuwingsgesprekken met vier personen die worden verdacht van het kopen van dit soort materiaal.

Legal Prompt van de week: De juridische status van AI-gegenereerde content binnen het EU-auteursrecht
Met de opkomst van AI-gegenereerde content rijzen juridische vragen over auteurschap en intellectuele eigendomsrechten. Kan AI als auteur worden erkend onder het EU-auteursrecht? In hoeverre kunnen gebruikers aanspraak maken op rechten? En welke juridische uitdagingen ontstaan bij het gebruik van getrainde modellen? Onze nieuwe prompt daagt uit om deze kwesties te analyseren aan de hand van relevante EU-wetgeving en recente ontwikkelingen.

US Copyright Office registreert eerste met AI gemaakte afbeelding
De discussie over auteursrecht en kunstmatige intelligentie (AI) heeft een nieuwe wending genomen in de Verenigde Staten. Het Amerikaanse Copyright Office (USCO) heeft voor het eerst een met behulp van AI gegenereerde afbeelding geregistreerd. Dit is een belangrijke ontwikkeling in het juridische debat over de auteursrechtelijke bescherming van AI-gecreëerde werken.

Gemeenten heroverwegen inzet Microsoft Copilot
De gemeente Amsterdam stopt een pilot met de AI-toepassing ‘Microsoft Copilot’ vanwege privacyrisico’s. Uit een recente privacytoets van SLM Rijk blijkt dat Copilot vooralsnog niet compliant te gebruiken is. De VNG adviseert gemeenten om bewust de keuze te maken of de risico’s opwegen tegen de baten.

Toezicht op de AI-verordening in Nederland
De RDI en de AP adviseren om het toezicht op AI in de verschillende sectoren en domeinen zoveel mogelijk te laten aansluiten bij het reguliere toezicht. Hiervoor is het wel belangrijk dat toezichthouders goed samenwerken vanuit hun sectorale en domeinspecifieke expertises. Daarom moeten de RDI en de AP coördinerende rollen krijgen. Vanuit hun expertrol kunnen zij andere toezichthouders adviseren en hun samenwerking ondersteunen.

Wat mag een uitgever met AI doen met het werk van eigen auteurs?
Generatieve AI wordt in het auteursrecht vaak gezien als een externe bedreiging waartegen ‘het TDM-voorbehoud’ moet worden gemaakt. Maar uitgevers willen ook allemaal zo snel mogelijk aan de slag met AI met hun eigen content vanwege de beloofde efficiency en andere voordelen. Dat roept vragen op. Wat mag een uitgever met AI doen met het werk van zijn eigen auteurs? Hoe moeten bestaande auteurscontracten worden uitgelegd met betrekking tot AI-gebruik? Wat is de invloed van het auteurscontractenrecht hierop? Zijn de persoonlijkheidsrechten hierbij nog van belang? Wanneer is aanvullende toestemming nodig? Wanneer is een aanvullende vergoeding verschuldigd?

Le Chat AI: het Europese alternatief voor AI-gebruik
Kunstmatige intelligentie blijft zich in een razendsnel tempo ontwikkelen, en Europa doet serieus mee. Het Franse bedrijf Mistral AI heeft een belangrijke stap gezet met de lancering van Le Chat AI, een gratis en ethisch verantwoord AI-alternatief voor ChatGPT en Gemini. Wat maakt dit platform zo uniek en hoe draagt het bij aan de digitale onafhankelijkheid van Europa? Lees waarom dit een ware gamechanger is!

Thomson Reuters wint eerste grote zaak om AI-auteursrecht
De eerste grote juridische strijd over AI en auteursrecht is beslecht: Thomson Reuters heeft zijn zaak gewonnen tegen startup ROSS Intelligence. Deze zaak draait om de vraag of het gebruik van auteursrechtelijk beschermde data om een AI-systeem te trainen is toegestaan als 'fair use' (redelijk gebruik). Het oordeel van de rechter – waarin hij het fair use-verweer van ROSS verwierp – zet een belangrijk precedent.

De uitkomsten van de AI Action Summit in Parijs
De AI Action Summit in Parijs heeft duidelijk gemaakt hoe diep de kloof tussen de Verenigde Staten en Europa inmiddels is geworden. Terwijl Europa ambitieuze investeringsplannen ontvouwde en Frankrijk zijn nucleaire infrastructuur strategisch inzet, kozen de VS en het VK voor een confronterende koers en weigerden zij een internationale verklaring over veilige AI te ondertekenen.

Toekomstplannen van OpenAI: ChatGPT-5
In een verrassende zet deelt OpenAI niet alleen een concrete roadmap voor de komende maanden, maar belooft het bedrijf ook zijn krachtigste AI-model toegankelijk te maken voor iedereen – zelfs in de gratis versie.