Actualiteiten
Overheid verruimt standpunt inzet generatieve AI
De Rijksoverheid past haar koers aan rondom generatieve AI. Waar het eerst vooral ging om terughoudendheid en risico’s vermijden, ligt de focus nu op verantwoord toepassen. Dat blijkt uit het ‘Overheidsbreed standpunt voor de inzet van generatieve AI’ dat deze week is gepubliceerd. Wat verandert er? Generatieve AI mag onder voorwaarden worden gebruikt zolang er bewust, transparant en veilig wordt gehandeld.
ChatGPT krijgt eindelijk een langetermijngeheugen (maar voor de EU pas op termijn)
Tot voor kort begon elk gesprek met ChatGPT alsof je een willekeurige voorbijganger aansprak: nul context, geen idee wie je bent of wat je vijf minuten geleden vroeg. Met de nieuwe langetermijngeheugen‑functie verandert dat totaal. De chatbot bewaart nu kernpunten uit al je gesprekken en gebruikt die in nieuwe sessies om persoonlijker, consistenter én sneller te antwoorden. De uitrol is begonnen bij Plus‑ en Pro‑abonnees, buiten het Verenigd Koninkrijk en grote delen van Europa – daar moet OpenAI eerst extra privacy‑checks doorlopen.
ChatGPT o3 is gearriveerd: de turbo op je werkdag
Eerlijk is eerlijk: nieuwe AI‑modellen testen is soms net een blind‑date met een onhandige grapjas. Maar o3, het kersverse “reasoning‑model” van OpenAI, liet ons vanaf minuut één glimlachen in plaats van fronsen. Ik heb het de afgelopen week laten:
vergadertranscripten scannen en álle ontwijkende antwoorden markeren;
een dagelijkse micro‑cursus over de AI‑verordening (EU AI Act) sturen;
en een foto van een obscuur koffiezetapparaat analyseren tot het bijpassende filtermodel.
De uitkomst: praktisch, snel, verrassend veelzijdig.
Hoe AI de stroommeter laat draaien: verdubbeling datacenter‑verbruik verwacht in 2030
Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) waarschuwt dat het wereldwijde elektriciteitsverbruik van datacenters binnen vijf jaar meer dan zal verdubbelen tot ongeveer 945 TWh in 2030—ruim boven het huidige jaarlijkse verbruik van Japan. De belangrijkste aanjager: kunstmatige intelligentie.
AP: Bedrijfsleven geeft zichzelf onvoldoende voor omgang met algoritmes
Het Nederlandse bedrijfsleven vindt zichzelf onvoldoende ingericht voor het gebruik van algoritmes die persoonsgegevens verwerken. Dat blijkt uit een enquête die de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) afnam onder 1600 bedrijven. Het merendeel van deze bedrijven weet niet helemaal zeker of ze algoritmes gebruiken om persoonsgegevens te verwerken. En wanneer ze daarvoor algoritmes gebruiken, weet men vaak niet om wat voor algoritmes het precies gaat. De AP gaat daarom samen met het bedrijfsleven zorgen voor voorlichting en praktische hulpmiddelen.
AI‑washing bij fintech Nate: ‘slimme’ checkout mondt uit in strafzaak
Op 9 april 2025 maakte het Amerikaanse ministerie van Justitie bekend dat Albert Saniger (35), oprichter en ex‑CEO van de e‑commerce‑startup Nate, is aangeklaagd voor wire‑ en securities‑fraude. Volgens het openbaar ministerie haalde hij ruim 40 miljoen dollar op door investeerders voor te spiegelen dat de Nate‑app draaide op geavanceerde kunstmatige intelligentie.
Artificial Intelligence ‘Law(s)’ in China
In a sequel of two articles, the authors comprehensively examine China’s evolving AI regulation, focusing on the interplay between fragmented laws, technical standards, and sectoral governance frameworks. This reflects the tension between central regulatory control and sector-specific governance in aligning rapid technological advancement with coherent legislative oversight. The two papers, read together, argue that a phased legislative strategy emphasizing flexibility, cross-sectoral consistency, and proactive engagement with emerging technologies is essential for China to sustain global competitiveness while ensuring ethical and safe AI development.
Legal Prompt van de week: NDA checken
In deze editie duiken we in een onderwerp waar vrijwel elke bedrijfsjurist of advocaat vroeg of laat mee te maken krijgt: geheimhoudingsovereenkomsten (NDA’s). Met onze kant‑en‑klare “NDA‑check‑prompt” verandert ChatGPT in jouw persoonlijke contractassistent die binnen enkele minuten dealbreakers, risico’s en aandachtspunten uitlicht—compleet met beknopte toelichting en concrete onderhandelingssuggesties.
Eiser pleit in New Yorkse rechtszaal via AI‑avatar
Op 26 maart 2025 kwam de New Yorkse rechterlijke macht oog in oog te staan met een nieuwe toepassing van kunstmatige intelligentie. De 74‑jarige eiser Jerome Dewald verscheen niet zelf op het scherm toen zijn zaak voor het Appellate Division, First Department, diende. In plaats daarvan startte hij een video met een digitaal gegenereerde jonge man in overhemd en trui. De avatar opende met de klassieke formule “May it please the court”, maar kreeg geen kans om zijn betoog af te maken. Rechter Sallie Manzanet‑Daniels onderbrak de uitzending vrijwel direct en liet de video stopzetten. Dewald moest vervolgens ter plekke, zonder digitale tussenpersoon, zelf het woord voeren.
EU dreigt met digitale heffing op Amerikaanse techreuzen in escalerend handelsconflict
De Europese Commissie bereidt tegenmaatregelen voor tegen de VS en overweegt extra heffingen op grote Amerikaanse techbedrijven. Dat verklaarde Ursula von der Leyen in een interview met de Financial Times. Mochten de plannen worden doorgevoerd, dan kunnen techproducten voor Europese afnemers duurder worden – terwijl in de VS al prijsstijgingen optreden door de tarieven die president Donald Trump oplegt.
AI‑fobie: waarom we gemak nog steeds verwarren met valsspelen
𝗚𝗲𝗺𝗮𝗸 = 𝘃𝗮𝗹𝘀𝘀𝗽𝗲𝗹𝗲𝗻 ?
De idee dat waarde louter voortkomt uit zwoegen, is hardnekkig. AI confronteert ons met de vraag: Wat willen we nu eigenlijk belonen? Tijd of resultaat? Sleur of scherpzinnigheid?
AI is er om herhaling te voorkomen – en dat is precies wat juristen nodig hebben
In het tijdperk van kunstmatige intelligentie is er één mantra dat steeds krachtiger weerklinkt: "Don’t repeat yourself." Wat ooit begon als een ontwikkelaarsfilosofie – bedoeld om overbodige code te vermijden – is inmiddels uitgegroeid tot een bredere visie op hoe we ons werk organiseren. Juristen kunnen er niet omheen: in het werk zit vrij veel herhaling. Voor zij die dit herkennen biedt AI niet zozeer een bedreiging, maar een bevrijding. Het stelt ons in staat de sleur los te laten en ons te richten op waar we als juristen werkelijk van waarde zijn: het maken van afwegingen, het aanbrengen van nuance en het leveren van strategisch advies.
Waarom menselijke controle over AI geen garantie biedt tegen discriminatie
De Europese Commissie publiceerde recent een studie over de rol van menselijke controle op AI-systemen in risicovolle besluitvorming, zoals bij kredietverstrekking en personeelsselectie. De conclusie? Menselijke tussenkomst alleen is geen remedie tegen discriminatie – sterker nog, ze kan die zelfs versterken.
Sneller leren met Google Gemini 2.5
Die stapel boeken op je nachtkastje? Die urenlange YouTube-video’s in je ‘Kijk later’-lijst? De ongelezen onderzoeksrapporten in je mailbox? Google Gemini 2.5 verandert de manier waarop je nieuwe informatie verwerkt volledig – en nee, we hebben het niet over samenvatten met een druk op de knop. We hebben het over een fundamenteel nieuwe manier van leren.
A&O Shearman en Harvey bundelen krachten: AI-tools nu ook voor cliënten en andere kantoren beschikbaar
A&O Shearman gaat samen met techbedrijf Harvey nieuwe agentic tools ontwikkelen. Wat deze samenwerking extra bijzonder maakt? Deze slimme hulpmiddelen worden niet alleen intern gebruikt, maar ook verkocht aan cliënten én andere advocatenkantoren.
Europese Commissie lanceert actieplan voor Europese AI
De EU is vastbesloten om een wereldleider te worden op het gebied van kunstmatige intelligentie, een toonaangevend AI-continent. Op 9 april is hiertoe het 𝘼𝙄 𝘾𝙤𝙣𝙩𝙞𝙣𝙚𝙣𝙩 𝘼𝙘𝙩𝙞𝙤𝙣 𝙋𝙡𝙖𝙣 gepresenteerd. Met dit plan wil de Commissie meer mogelijkheden creëren voor de ontwikkeling van eigen AI-systemen, die een veilig, betrouwbaar en kwalitatief hoogstaand alternatief moeten vormen. Wat houdt dit plan precies in?
Legal Prompt van de week: Juridische teksten herschrijven voor lekenpubliek
Deze editie draait om iets waar veel juristen mee worstelen: hoe leg je complexe juridische informatie uit aan mensen zonder juridische achtergrond? Of je nu werkt bij een gemeente, rechtsbijstand, toezichthouder of inhouse legal team — toegankelijke communicatie is essentieel. Met onze “legal-to-plain-language”-prompt herschrijf je juridische documenten snel en zorgvuldig naar begrijpelijke taal, zonder nuanceverlies.
Montferland: kleine gemeente, groot in AI
De gemeente Montferland zet volop in op kunstmatige intelligentie met toepassingen als chatbot Mai en GovGPT, die inwoners en medewerkers efficiënter ondersteunen. AI wordt ingezet om werkprocessen te versnellen, het personeelstekort op te vangen en de dienstverlening te verbeteren. Transparantie en ethiek staan centraal: alle algoritmes zijn openbaar en waar mogelijk open source. Medewerkers worden actief betrokken en opgeleid om AI verantwoord toe te passen. Montferland kiest bewust voor vooruitgang met behoud van menselijk contact en bestuurlijke zorgvuldigheid.
AI en de transformatie van georganiseerde criminaliteit in Europa
Op 12 maart 2025 publiceerde Europol het meest recente EU Serious and Organised Crime Threat Assessment (EU SOCTA). Dit rapport markeert een kantelpunt: het toont aan dat kunstmatige intelligentie (AI) en andere opkomende technologieën niet alleen ondersteunend zijn aan georganiseerde misdaad, maar deze ook fundamenteel transformeren.
Richtlijn voor AI-gebruik door gerechtelijk deskundigen
Op 7 april 2025 publiceerde het Landelijk Register van Gerechtelijke Deskundigen (LRGD) een richtlijn die het gebruik van AI-toepassingen reguleert door gerechtelijk deskundigen. Deze richtlijn is relevant voor juristen die werken met of vertrouwen op deskundigenrapporten, en bevat richtlijnen over vertrouwelijkheid, transparantie, verantwoordelijkheid en naleving van wetgeving bij gebruik van AI binnen gerechtelijk onderzoek.